Gerard van Vliet
Bestuurder Ubbo Emmius Scholengemeenschap in Oost-Groningen
Wanneer een christelijke scholengemeenschap en een algemeen bijzondere school samengaan, heeft dit gevolgen voor de identiteit. Binnen de Ubbo Emmius Scholengemeenschap in Oost-Groningen werkt een speciale werkgroep aan het vormgeven van een vernieuwde identiteit. Verus denkt, doet en leert mee.
“Als onpartijdig buitenstaander kan Verus-adviseur Taco Visser sommige dingen beter oppakken dan insiders”, vertelt bestuurder Gerard van Vliet. “Bijvoorbeeld mensen van alle locaties interviewen over hun ideeën rondom de identiteit. De oogst van die gesprekken vormde een startpunt voor onze werkgroep. Daarvanuit zijn we met ondersteuning van Taco verder gaan denken. In december ligt het eindresultaat er.”
Identiteit blijft een relevant onderwerp voor scholen, stelt Gerard. “Vrij naar de Griekse historicus Herodotus: een kind is geen vaas die je moet vullen met kennis, maar een vuur dat je moet ontsteken. Waarom doen we het: daarover zouden scholen zeker eens per jaar mogen nadenken. Vanuit dit waarom kom je vervolgens tot het hoe en het wat.”
Johan Bisschop
Directeur Kluinveenschool in Wierden
Directeur Johan Bisschop van de christelijke Kluinveenschool in Wierden is al jaren bezig met ouderbetrokkenheid op zijn school. Toen hij van Verus een aanbod kreeg voor een gratis sparringgesprek over ouderbetrokkenheid, hoefde Johan niet lang te denken: hij maakte een afspraak met adviseur Monica Neomagus.
“Ik stond er eerst wat gereserveerd tegenover”, zegt Johan. Maar hij merkte dat Monica oog had voor de cultuur van de school, en dat ze veel van het onderwerp weet. Ze spraken onder meer over zijn drijfveren als schooldirecteur. Ook ontdekte Johan dat er zes manieren zijn waarin de school de ouderbetrokkenheid kan invullen. Zelf vindt hij didactisch en pedagogisch partnerschap (met ouders) het belangrijkst.
Johan kijkt met veel plezier terug op het sparringgesprek. “Ik heb nu meer houvast.” Ouderbetrokkenheid maakte deel uit van het schoolplan en het jaarplan, en Johan kan nu zijn ideeën beter verwoorden, planmatig invoeren, en overbrengen aan de MR, het team en de ouders. “Ik heb nu een goed verhaal bij ouderbetrokkenheid.”
Karin Pullen
Toezichthouder bij Stichting COG Vallei & Gelderland-Midden
Met 19 andere deelnemers volgde Karin Pullen de masterclasses Waardengedreven bestuur en toezicht van Verus.
“Toezicht houden is een vak waarin je nooit bent uitgeleerd. Ik geloof in een continu proces van verdere verdieping en professionalisering. Doen we nog de goede dingen met elkaar? Dat moet je je als bestuurders en toezichthouders steeds afvragen. De masterclasses dragen zeker bij aan dit proces.”
“Het waardengedrevene komt op verschillende manieren terug tijdens de zeven bijeenkomsten. Je leert hoe je van waarde kunt zijn als bestuurder en toezichthouder. Maar ook vanuit welke waarden je je functie kunt uitoefenen. Doe je het vooral voor jezelf of kies je voor dienend leiderschap? En hoe geef je het christelijke ‘watermerk’ van de scholenorganisatie op een eigentijdse manier mede vorm?”
Karin kijkt tevreden terug. “Ik vond de masterclasses boeiend, inspirerend en leerzaam, met uitstekende docenten. Ik heb andere bestuurders en toezichthouders al aangeraden om ze ook te volgen.”
Frank Konings
Voorzitter College van Bestuur Stichting KOMT in Borne
Door gas en elektriciteit in te kopen via Energie voor Scholen kunnen leden van Verus flink besparen op energiekosten. Inmiddels zijn al 6000 school-gebouwen aangesloten via het collectief. Stichting KOMT, een samenwerkingsverband van katholieke basisscholen in Twente, behoort tot de deelnemers van het eerste uur.
“We zijn tien jaar geleden ingestapt op aanraden van KBO, rechtsvoorganger van Verus”, vertelt Frank Konings van Stichting KOMT. “Daar hebben we nooit spijt van gehad. Door de schaalvoordelen binnen het collectief is dit de goedkoopste manier om gas en elektriciteit in te kopen.”
Energie voor Scholen betekent meer dan lage energietarieven. Leden van Verus worden ook ontzorgd door deelname aan het collectief. Zo voldoen ze automatisch aan de wettelijke verplichting van een Europese aanbesteding. “De bijeenkomsten en nieuwsbrieven van Energie voor Scholen zijn ook nuttig. Naar aanleiding hiervan hebben we de verwarmingsketels van onze scholen beter laten afstellen.”
Arnoud Wever
Bestuurder bij PCPO Midden-Brabant
Welke juridische vorm kies je voor je voorschoolse voorziening? Hoe geef je vorm aan je identiteit? Hoe ga je om met krimp? Het zijn drie van de vele vragen die aan het orde kunnen komen in het Netwerk Bestuurders Zuid-Holland, Zeeland en West-Brabant dat op initiatief van Verus is opgezet.
Eén van de ongeveer twintig deelnemers is bestuurder Arnoud Wever van PCPO Midden-Brabant die basisscholen in zes gemeenten in de Bredase regio onder zijn hoede heeft. “Netwerken,” vindt Arnoud, “is belangrijk voor een bestuurder, zeker als je zoals ik een eenkoppig CvB bent. Dan heb je behoefte aan een frisse neus. Aan spiegelen met collega’s.”
Dat netwerken, aldus Arnoud, gaat bij sommige onderwerpen toch iets makkelijker met bestuurders van de eigen bloedgroep uit andere regio’s. “Ze hebben dezelfde culturele en religieuze achtergrond en dezelfde normen en waarden. En het zijn geen concullega’s, dus je praat vrijer.”
De bestuurders komen zes keer per jaar bij elkaar. De onderwerpen zijn zeer divers: “Het kan bijvoorbeeld gaan over de lobby van Verus, of over de toekomst van het protestants-christelijk onderwijs. Ik steek er altijd wat van op.”
Christien de Graaff
Voorzitter Federatie Christelijk MBO en lid CvB Alfa-College in Groningen
Met 24-uursbijeenkomsten voor bestuurders, sessies voor identiteitsmedewerkers en een jaar-lijkse conferentie voor alle medewerkers van de aangesloten mbo-scholen organiseert de Federatie Christelijk MBO de permanente dialoog over het vormgeven van de christelijke identiteit. “De leidende vraag is: wat maakt ons bijzonder?” zegt voorzitter Christien de Graaff van deze federatie.
Tijdens de vele sessies inspireren bestuurders en medewerkers elkaar en gaan in gesprek over identiteitsontwikkeling en over thema’s waarop de scholen zich vanuit hun christelijke achtergrond kunnen profileren. Allerlei onderwerpen kunnen aan de orde komen: het vluchtelingenvraagstuk, leiderschap, maar bijvoorbeeld ook governance of familiebetrokkenheid. “Het zijn interessante zoektochten waarin we vanuit verschillende invalshoeken heel veel van elkaar leren,” zegt Christien, die in het dagelijks leven lid is van het CvB van het Alfa-College in Groningen.
Een belangrijk uitvloeisel van het netwerk is het zogeheten kwaliteitskompas, waarin de identiteit is uitgewerkt in een tienpuntenplan dat scholen onder meer handvatten geeft om de identiteit vorm te geven. De hulp van Verus is meer dan welkom, zegt Christien. “Ze leveren inhoudelijke expertise en secretariële ondersteuning. Daar zijn wij als federatie enthousiast over. Het netwerk is van ons, maar Verus denkt heel actief met ons mee. We trekken samen op.”
Karel Somers
Vestigingsdirecteur Pleincollege in Nuenen
Het MT van het Pleincollege volgde onder begeleiding van Chris Hermans van Verus een intensief traject op het gebied van spiritualiteit en leiderschap.
“Je kunt als schoolleiding vanuit de planningsstand wel allerlei zaken regelen. Maar het is veel effectiever als je je persoonlijke drijfveren kent en de weg van je hart volgt. Want alleen wie zichzelf kan sturen, kan anderen richting geven.”
“Door middel van individuele interviews en huiswerkopdrachten zijn de kernmomenten en kernwaarden geïdentificeerd die ieder teamlid drijven”, vertelt vestigingsdirecteur Karel Somers. “Vandaaruit hebben we in gezamenlijke sessies verkend hoe deze puzzelstukjes in elkaar passen. Welk pad kunnen we samen gaan? Hoe komen we als team in onze kracht te staan?”
“Het traject heeft ons bouwstenen opgeleverd voor een nieuw visiedocument voor de school. Nog belangrijker, we kunnen als MT nu met veel meer rust en gezamenlijkheid werken dan in het verleden het geval was. Er ligt een gezamenlijk fundament dat overeind blijft: ook als het hectisch wordt, volgen we de weg van ons hart.”
Gerrit Elings
Directeur Onderwijs bij CSG Calvijn in Rotterdam
De ledencommissie Maatschappelijke Agenda houdt zich bezig met de politieke en maatschappelijke ontwikkelingen die van invloed zijn op het onderwijs.
Ouderbetrokkenheid, vindt Gerrit Elings, is vooral in achterstandsgebieden cruciaal voor het slagen van de schoolcarrière van de leerling. Als lid van de Commissie Maatschappelijk Agenda van Verus bespreekt Elings het onderwerp daarom vaak. En ook op zijn eigen school, de Christelijke Scholengemeenschap Calvijn in Rotterdam, is het een thema bij uitstek.
“Wij doen er alles aan om leerlingen een diploma te laten halen,” zegt Elings die directeur onderwijs is van Calvijn. “Wij stimuleren dat mentoren bij leerlingen thuis op bezoek gaan om ouders uit te leggen dat ze hun kinderen moeten helpen, bijvoorbeeld door rust in huis te creëren voor het maken van huiswerk en door te vragen hoe het was op school. Ook laagopgeleide ouders kunnen hun kinderen ondersteunen.”
Zelf nodigt Calvijn talentvolle leerlingen uit groep 8 uit om ze een dag per week kennis te laten maken met de mogelijkheden van het voortgezet onderwijs en hun ouders te adviseren over begeleiding van huiswerk. Elings zou graag zien dat scholen ouders nog beter kunnen ondersteunen. “Maar vooral het taakbeleid hangt daarbij als een molensteen om onze nek. Daarom ben ik blij dat Wim Kuiper ouderbetrokkenheid consequent agendeert, in de hoop politici te beïnvloeden. En Wim doet dat met verve.”
Marion Willems
HR-adviseur bij VGPO de Oosthoek in Bergentheim
De juridische helpdesk van Verus beantwoordt uiteenlopende vragen van leden op het snijvlak van onderwijs en recht. Marion Willems van VGPO de Oosthoek, een scholencluster van gereformeerde basisscholen in het oosten van het land, is een frequent gebruiker van deze gratis dienstverlening.
“Ik benader de juridische helpdesk vooral met vragen op het gebied van cao en arbeidsrecht. Het gaat dan om zaken die niet dagelijks voorbijkomen of die veranderd zijn. Bijvoorbeeld complexe verzuimdossiers, de arbeidstijdenwet, vernieuwde ontslagprocedures en hoe nieuwe cao-artikelen geïnterpreteerd moeten worden.”
Marion is tevreden met de ondersteuning van de helpdesk. “De lijntjes zijn kort, de antwoorden komen snel. Als HR-adviseur moet ik veel doen in weinig tijd. Erg fijn dat ik altijd kan terugvallen op de helpdesk om onderwerpen even goed uit te zoeken.”
Rob Wilschut
Directeur CBS De Triangel in Delfgauw
Op 21 mei vond VERUS 2015 plaats, het jaarlijkse ledenevent in Bussum.
Rob Wilschut kijkt met veel voldoening terug naar het event. “Ik keerde op 21 mei geïnspireerd terug naar Delfgauw,” zegt Rob. Theoloog Paul van Geest maakt met zijn pleidooi voor verdiepende verbinding diepe indruk, net als rabbijn Soetendorp die altijd op zoek is naar het goede in de mens.
Het volledige managementteam van scholenkoepel Octant was die dag afgereisd naar theater Spant! in Bussum, en terug op school hadden de schoolleiders veel te vertellen. “Dat zijn ze van mij wel gewend,” zegt Rob. “Ik vind dat je je identiteit als christelijke school niet moet verstoppen, maar daarover naar buiten mag treden. We hebben immers heel wat te bieden. Daar inspireert Verus me enorm in.”
Het gedachtengoed van Verus sluit naadloos aan bij dat van Rob. “Het is een organisatie die een ander geluid laat horen. Onderwijs is niet alleen opbrengstgericht, en de zachte kansen van mensen staan voorop. Dat vormende karakter van het onderwijs is belangrijk om een goede samenleving te creëren.” Rob kon zich volledig vinden in het event-thema ‘Vieren, Verbinden, Verbeteren’.
Saskia Kramer
Afgestudeerd PABO-studente aan Hogeschool Windesheim in Zwolle
Toen Saskia Kramer aan de pabo Windesheim in Zwolle studeerde, was het voor haar vanzelfsprekend dat ze haar Diploma Christelijk Basis Onderwijs (DCBO) wilde halen.
“Ik heb een Nederlands-Hervormde achtergrond en ben praktiserend christen,” zegt Saskia. “Het geloof is in ons gezin een belangrijke basis waar ik de normen en waarden uit haal voor mijn houding tegenover andere mensen, dus ook tegenover de klas.”
Saskia, die na haar werk in de verpleging koos voor het onderwijs, studeerde dit jaar af bij Windesheim en heeft nu het diploma DCBO op zak. Ze was gastlid van de visitatiecommissie die, onder regie van Verus, beoordeelt of pabo’s voldoen aan de criteria om DCBO aan te bieden.
De meerwaarde staat voor haar vast. “Tijdens de opleiding leer je dat je je moet openstellen voor alle richtingen, en ik vroeg me af of het christelijk onderwijs je daar niet bij beperkt.” Maar dankzij de kerndoelen die Verus heeft opgesteld voor het christelijk onderwijs, ontdekte Saskia dat deze uitgangspunten juist ruimte bieden voor dialoog met andersdenkenden. “De kerndoelen zijn perfecte handvatten om met diversiteit binnen de klas om te gaan.” Dat doet Saskia nu op de verschillende scholen waar ze als invaller werkt.